De wervelkolom is een complex orgaan dat bestaat uit botten, gewrichtjes, pezen, kraakbeen, spieren, zenuwen en bloedvaten die een sterke samenhang hebben. Bij het optreden van klachten van de wervelkolom spelen houding, beweging, constitutie,belasting en de normale veroudering een rol.
Rugklachten komen veel voor. Per jaar bezoekt 1% van de Nederlanders de huisarts met rugklachten. Dat betekent dat 80%van de bevolking ooit een periode in zijn leven een periode met rugklachten heeft doorgemaakt.
Het merendeel van deze klachten heeft een eenvoudige oorzaak. Bij goed onderzoek en een doelgerichte behandeling vaak door een fysiotherapeut verdwijnen de meeste klachten die meestal door een mechanische of houdingsafwijking worden veroorzaakt.
Omdat ook andere ziekten ( inwendige organen, neurologische aandoeningen, gynaecologische ziekten) rugklachten kunnen veroorzaken moet altijd een grondig onderzoek met vaak beeldvorming (röntgenfoto, MRI scan) en laboratoriumonderzoek worden uitgevoerd.
Meest voorkomende aandoeningen:
Slijtage afwijkingen van de gewrichtjes van de wervels en tussenwervelschijven.
Vaak komen deze afwijkingen voor in de onderrug en halswervelkolom.zij gaan gepaard met pijn en stijfheid die verminderd door bewegen maar toeneemt na belasting.
Wervelkanaalstenose (Vernauwing van wervelkanaal)
In het wervelkanaal loopt de zenuwstreng die wanneer zij bekneld raakt pijn met uitstraling naar de benen veroorzaakt. De vernauwing van het wervelkanaal wordt vaak veroorzaakt door botaangroeisels bij slijtage van de wervelkolom.
Acute lumbago of "spit".
Door een onverhoedse beweging kunnen rugspieren verkrampen en hevige pijn veroorzaken.
Hernia nuclei pulposi of hernia
wordt veroorzaakt wanneer materiaal van de tussenwervelschijf op een uittredende zenuw drukt. Er ontstaat dan uitstralende pijn vaak in een been en soms neurologische uitval ( verlamming van een voet of been).
Symptomen: hoesten niezen, persen verergerd de pijn die vaak uitstraalde naar een been. Er zijn vaak tintelingen en soms een klapvoet.
Scoliose ( zijwaartse verkromming van de wervelkolom)
aangeboren of ten gevolge van een beenlengteverschil.
Houdingsafwijkingen en overbelasting die werkgerelateerd zijn.
Wervelfracturen t.g.v. osteoporose
Wervelfracturen t.g.v. osteoporose komen vaker voor zonder dat men zich daar bewust van is. Bij slechts 1/3 van de mensen gaat dit gepaard met hevige pijn. Wervelfracturen komen meestal op oudere leeftijd voor (boven 50e jaar).
Symptomen: plotseling hevige pijn vaak lokaal. Kleiner worden waarbij vaak een verkromming van de bovenrug ontstaat. Kleiner worden in kortere tijd.
De ziekte van Bechterew komt op jonge leeftijd voor en is een ontsteking van de SI gewrichten ( sacroiliacaalgewrichten), wervelgewrichten en banden van de wervelkolom. Een vroege herkenning is van belang om schade te voorkomen.
Symptomen: ochtendstijfheid die verbeterd door te bewegen. Nachtelijke pijn. Een goede reactie op een ontstekingsremmers ( NSAID).
Zeldzame rugaandoeningen:
- Infectie van de wervel/tussenwervelschijf ( spondylitis of discitis).
- Hevige lokale rugpijn met vaak hoge koorts.
- Tumoren van de wervelkolom
- goedaardig ( haemangiomen, osteoid osteoma, chondroma)
- kwaadaardig ( M.Kahler, leukemie, M.Hodgkin, uitzaaiingen van longkanker, borstkanker, prostaatkanker).